Chồn Ferret hay còn được gọi là chồn sương, là loài động vật có vú trong họ chồn Mustelidae. Là loài vật được thuần hóa từ rất sớm (cách đây khoảng 2500 năm), chúng thường được sử dụng để săn chuột, thỏ,… Với vẻ ngoài đáng yêu, thông minh, tươi vui và hoạt bát, chồn Ferret trở thành vật nuôi phổ biến ở Mỹ từ những năm 1980.
Những sự thật thú vị về chồn Ferret
- Chồn sương Ferret có thể được huấn luyện và làm được nhiều trò giống như loài chó.
- Người Ai Cập cổ đại đã mang theo những con vật này trên tàu để săn các loài gặm nhấm. Từ năm 63 trước Công nguyên, chúng đã được sử dụng để giúp kiểm soát bệnh dịch ở thỏ trên quần đảo Balearic.
- Chồn Ferret được sử dụng để bảo vệ các kho chứa ngũ cốc trong Thế chiến thứ hai.
- Thành Cát Tư Hãn đã cùng loài chồn này đi săn vào khoảng năm 1221.
- Chúng trở thành linh vật chính thức của Hải quân Thuộc địa Massachusetts.
- Nhịp tim bình thường của chồn Ferret là 200 đến 250 nhịp mỗi phút.
Chồn Ferret sống ở đâu?
Trong tự nhiên, loài chồn này sống ở khắp châu Âu, phía bắc và phía tây châu Á, và Bắc Phi. Môi trường sống của chúng bao gồm rừng, đồng cỏ, công viên, làng mạc, trang trại, chuồng trại hoặc bất cứ nơi nào có thức ăn. Loài chồn chân đen sống ở các vùng cây bụi và đồng cỏ ở Bắc Mỹ nên còn được gọi là chồn chân đen Bắc Mỹ.
Tên khoa học của chồn sương Ferret
Tên khoa học của loài động vật này là Mustela furo, có nghĩa là “một loài khác biệt”. Trước đây, chúng được xếp vào phân loài của chồn hôi châu Âu và có tên khoa học là Mustela putorius furo.
Người ta cũng tin rằng chồn hương (tên khoa học Mustela eversmanni) có thể đã được lai tạo từ chồn hôi châu Âu hoặc chồn Ferret. Chồn Ferret có thể giao phối với cả hai loài chồn kể trên và sinh con đẻ cái. Trên thực tế, con lai giữa chồn sương và chồn hôi châu Âu có màu sắc hơi khác biệt. Tuy nhiên, chúng ta có thể phân biệt với chồn hôi châu Âu thuần chủng bằng cách sử dụng phân tích DNA.
“Ferret” còn được dùng để chỉ nhiều loài chồn hương khác như chồn chân đen Bắc Mỹ, còn được gọi là mèo sào Mỹ hoặc chó săn thảo nguyên (tên khoa học Mustela nigripes). Họ Mustelidae là một họ động vật có vú ăn thịt lớn bao gồm chồn hương, chồn sương, chồn hôi, rái cá và chó sói. Chi Mustela đặc biệt bao gồm chồn hương, chồn sương, mèo sào và chồn hôi.
Đặc điểm ngoại hình của chồn Ferret
Các loài chồn Ferret đều có chung một số đặc điểm về ngoại hình: kích thước nhỏ, thân hình dài, mảnh mai và chân ngắn. Cơ thể chúng thường dài từ 40cm – 50cm (18in – 21in) với chiều dài trung bình 50 cm (20 in) bao gồm đuôi 13 cm (5,1 in). Trọng lượng của chúng đạt từ 0,7 đến 2,0 kg (1,5 và 4,4 lb). Cơ thể con đực nhiều cơ hơn, đầu to hơn và tròn hơn, mũi dày và xanh hơn.
Đặc điểm hành vi của chồn sương Ferret
Tính cách của loài chồn này phụ thuộc vào giới tính của chúng. Mặc dù chồn Ferret là loài lưỡng hình về giới tính, nhưng đôi khi khó phân biệt giới tính của chúng với nhau. Con cái được cho là có hành vi hoang dã hơn, trong khi con đực thì hiền hơn. Ngoài ra, chúng có thể cắn người trong một số trường hợp nếu chúng không được huấn luyện đúng cách.
Những con vật này ngủ 14 – 18 giờ mỗi ngày và thích ngủ trong những khu vực kín như lồng. Chúng có các tuyến mùi hậu môn sản xuất xạ hương, được sử dụng để nhận biết cá nhân và đánh dấu lãnh thổ. Chúng đánh dấu lãnh thổ bằng cách kéo đuôi trên mặt đất hoặc phun nước tiểu. Xạ hương là một mùi khó chịu, vì vậy chồn Ferret được bán ở Mỹ đã được khử mùi.
Các hành vi khác của loài chồn này bao gồm ngoạm ngón chân chủ, bới thức ăn ra khỏi bát, rít lên như rắn (khi tức giận hoặc sợ hãi), tích trữ đồ vật nhỏ, vẫy đuôi (khi vui mừng hoặc phấn khích), kêu lên (khi vui vẻ hoặc phấn khích) và ngoáy đuôi (khi bị đe dọa hoặc sợ hãi).
Việc thuần hóa những loài động vật này dẫn đến việc chúng được sử dụng để bắt chuột, thỏ và chim ăn thịt cũng như săn bắt các loài gặm nhấm trên tàu hoặc trong các cửa hàng ngũ cốc. Chồn Ferret xuất hiện lần đầu tại Hoa Kỳ vào những năm 1700 và thường được giữ trong nhà kho và chuồng trại hơn là trong lồng. Chúng đôi khi được ghép với chó sục khi đi săn. Chính vì vậy mà thuật ngữ “ferreting” ra đời và phổ biến suốt 200 năm – dùng để chỉ những loại chất diệt loài gặm nhấm hóa học.
Sự khác biệt giữa chồn sương, chồn hương và các loài liên quan
Chồn Ferret có quan hệ họ hàng gần nhất với chồn hương, chồn hôi và mèo sào. Trong khi chồn sương đã được thuần hóa hàng nghìn năm, thì họ hàng của chúng chủ yếu là sống trong môi trường hoang dã. So với chồn hương, chồn sương có cơ thể dài hơn. Về môi trường sống, chồn sương không thuần hóa thích đồng cỏ trong khi chồn hương sống ở nhiều môi trường khác nhau, bao gồm đầm lầy.
Chồn hương còn biết đến là loài động vật hung dữ và có khả năng săn bắt những loài động vật lớn hơn chúng. Đối với chồn sương Ferret, do được thuần hóa từ hàng ngàn năm nên tính cách của chúng có phần hiền hòa và thân thiện hơn.
Chế độ ăn của chồn Ferret
Những con vật này có răng và móng vuốt sắc nhọn. Đặc biệt với cơ thể dài, mảnh khảnh cùng tốc độ chạy đạt tối đa 15 km/h, chúng có thể dễ dàng tìm và bắt con mồi. Chúng là loài ăn thịt và không thể tồn tại nếu thiếu thịt. Đường tiêu hóa ngắn của chồn Ferret ngắn, có nghĩa là chúng cần thức ăn nhiều lần trong ngày.
Chồn Ferret ăn gì?
Con mồi của chúng bao gồm các loài gặm nhấm như chuột nhắt, chuột cống, chó đồng cỏ, thỏ và các loài động vật có vú nhỏ khác như chim, bò sát và lưỡng cư. Là vật nuôi, chúng có thể được cho ăn những con mồi sống hoặc đã giết trước như chuột, thỏ hoặc thức ăn đóng hộp cho chồn. Chồn Ferret cũng thích ăn trứng, thịt gà, thịt cừu và mèo nấu chín. Thức ăn đóng hộp cho chồn sương cần có 40% chất đạm và 20% chất béo. Khi chồn bị bệnh, nên cho chúng ăn dặm.
Những thức ăn nào có hại hoặc độc đối với chồn sương Ferret
Những động vật này không nên ăn trái cây, rau, ngũ cốc, hoặc bất cứ thứ gì không phải là protein động vật. Chúng bắt đầu ăn dặm khi được 6 tháng tuổi. Vì vậy, điều quan trọng là phải cho chúng ăn đúng loại thức ăn ngay từ đầu.
Những mối đe dọa của chồn Ferret
Các loài chim săn mồi như diều hâu và cú ăn thịt hay các loài động vật có vú ăn thịt lớn bao gồm chó, sói đồng cỏ, cáo và lửng chính là mối đe dọa của loài chồn này. Bên cạnh đó, chồn sương còn phải đối mặt với nhiều mối đe dọa khác bao gồm khu vực sống bị thu hẹp do phát triển đô thị, nạn săn bắt, các loài xâm lấn và các bệnh do virus hoặc prion gây ra.
Những con vật này có thể bị nhiễm giun tim do bị muỗi nhiễm bệnh cắn. Chúng cũng có thể gặp các vấn đề về răng miệng, cũng như rụng tóc. Nếu chúng nhai và nuốt các vật lạ, chúng có thể bị tắc ruột.
Các vấn đề sức khỏe phổ biến nhất của chồn Ferret là ung thư tuyến thượng thận, tuyến tụy, hệ thống bạch huyết, các bệnh do vi-rút như bệnh viêm da chó và bệnh cúm. Ngoài ra, một số màu sắc nhất định của chồn sương (Blaze, Badger và Panda) có thể mang một khuyết tật di truyền được gọi là hội chứng Waardenburg.
Tuổi thọ và quá trình sinh sản của chồn Ferret
Con cái động dục liên tục từ cuối tháng 3 đến đầu tháng 8. Nếu chúng không được giao phối, bộ phận sinh dục của chúng có thể bị sưng to, nhiễm trùng và khiến chúng tử vong. Chồn sương đạt thành thục sinh dục từ 4 – 8 tháng tuổi, con cái dậy thì từ 8 – 12 tháng. Chồn sương con khi mới sinh có bộ lông màu trắng. Màu lông của chúng sẽ dần thay đổi khi chúng được 3 tuần tuổi.
Tuổi thọ của chồn Ferret là 7-10 năm với tuổi thọ trung bình là 8 năm.
Số lượng quần thể chồn sương hiện nay
Chồn hương chân đen đang có nguy cơ tuyệt chủng và còn tồn tại 206 cá thể trưởng thành. Chúng từng được cho là đã tuyệt chủng do đại dịch bệnh dại và 10 cá thể còn lại đã được đưa vào nuôi nhốt và bắt đầu trong một chương trình nhân giống. Cho đến nay, hơn 5.000 cá thể đã được sinh ra, với 2.000 con được thả vào tự nhiên. Các loài này sống trong các môi trường sống tự nhiên được bảo vệ ở Arizona, Colorado, Montana, Nam Dakota, Utah, Wyoming và bắc Mexico .
Đến năm 1996, thông qua nghiên cứu của chính phủ do Chương trình Bảo tồn Động vật có vú và Chim của Bang California thực hiện, người ta ước tính có khoảng 800.000 con chồn Ferret đang được nuôi làm thú cưng ở Hoa Kỳ.
