Thằn lằn Tây Mỹ là một loài thằn lằn có gai nổi tiếng được tìm thấy trên khắp miền đông Hoa Kỳ và Mexico. Nhờ vẻ ngoài độc đáo này mà chúng ta có thể phân biệt chúng với các loài thằn lằn khác. Chúng ăn côn trùng và nhện nên giúp người nông dân kiểm soát các quần thể dịch hại cho mùa màng. Cùng tìm hiểu kỹ hơn về loài thằn lằn gai này trong bài viết dưới đây.
4 sự thật về thằn lằn Tây Mỹ
- Loài thằn lằn này thuộc phân bộ Iguania.
- Chúng là loài lưỡng hình giới tính, có nghĩa là nam và nữ có thể được phân biệt bằng sự khác biệt về ngoại hình.
- Chúng chủ yếu sống trên các cành cây cao
- Những con thằn lằn không có nọc độc và không gây hại cho con người.
Tên khoa học của thằn lằn gai Tây Mỹ
Tên khoa học của loài thằn lằn này là Sceloporus undulatus. Trong đó, Sceloporus là một từ ghép của “skelos” (cái chân) và “poros” (lỗ chân lông). Cái tên này xuất phát từ chính đặc điểm cơ thể của chúng: lỗ chân lông to ở xương đùi. Từ undulatus trong tiếng latinh có nghĩa là “sóng”, dùng để chỉ mô hình lưng của chúng giống như cơn sóng.
Hiện nay có bảy phân loài thằn lằn gai Tây Mỹ được công nhận, bao gồm:
- Sceloporus undulatus elongatus (thằn lằn gai phía bắc)
- Sceloporus undulatus erythrochelius (thằn lằn gai thảo nguyên môi đỏ)
- Sceloporus undulatus garmani (thằn lằn bắc thảo)
- Sceloporus undulatus spirit (Thằn lằn thảo nguyên spear)
- Sceloporus undulatus tedbrowni (thằn lằn đồng cỏ mescalero)
- Sceloporus undulatus undulatus (thằn lằn gai phía đông hoặc thằn lằn gai phía nam)
Thằn lằn Tây Mỹ sống ở đâu?
Loài thằn lằn này sống ở Bắc Mỹ, chủ yếu phân bổ ở Mỹ và Mexico. Tại Mỹ, chúng được ghi nhận ở các bang sau: Washington DC, Alabama, Arkansas, Colorado, Delaware, Florida, Georgia, Illinois, Indiana, Kentucky, Louisiana, Maryland, Mississippi, Bắc Carolina, New Jersey, New York, Ohio, Pennsylvania, Nam Carolina, Tennessee, Virginia, Tây Virginia và Wyoming
Chúng thường sống trong các khu rừng, đồng cỏ, trảng cây bụi và các khu vực đá có khí hậu ôn đới hoặc cận ôn đới. Chúng cũng thích nghi tốt trong môi trường sống nhân tạo như vườn và đồng cỏ.
Lãnh thổ của mỗi đàn thằn lằn Tây Mỹ thường rộng khoảng 154 đến 200 feet vuông (47 đến 61 mét vuông). Khu vực này có thể có phạm vi rộng hơn khi có nguồn cung cấp thực phẩm dồi dào.
Đặc điểm Ngoại hình & Hành vi
Loài thằn lằn có kích thước rất nhỏ, chỉ từ 4 đến 7 inch và có trọng lượng trung bình là 15 gram. Cơ thể của chúng có màu từ nâu với xám, con đực và con cái có màu khác nhau. Con đực thường có màu xanh lam sáng ở cổ họng và bụng. Trong khi hai màu sắc này trên cơ thể con cái rất mờ. Bụng của thằn lằn chủ yếu có màu trắng với một số đốm đen.
Màu sắc của thằn lằn gai Tây Mỹ giúp chúng dễ dàng ngụy trang chúng trong môi trường sống. Chúng dựa vào tốc độ và sự nhanh nhẹn của mình để thoát khỏi những kẻ săn mồi. Nếu bị bắt, phần đuôi của chúng sẽ đứt lìa, cho phép thằn lằn trốn thoát. Đuôi sẽ mọc lại một phần hoặc toàn bộ theo thời gian.
Thằn lằn sống theo từng nhóm nhỏ. Chúng hoạt động mạnh nhất vào ban ngày, đặc biệt là những ngày nắng ấm. Con đực có tính lãnh thổ cực cao. Chúng sẵn sàng chiến đấu với những con đực khác để bảo vệ lãnh thổ của mình.
Thằn lằn Tây Mỹ không di cư mà ngủ đông khi thời tiết lạnh giá. Thỉnh thoảng chúng sẽ ra ngoài để phơi nắng vào những ngày ấm áp.
Thằn lằn gai Tây Mỹ ăn gì?
Loài thằn lằn này chủ yếu ăn côn trùng. Chúng thường kiếm ăn hai lần một ngày vào buổi sáng và đầu buổi tối. Khi săn mồi, chúng sẽ ngồi im và chờ con mồi. Khi con mồi đến đủ gần, chúng sẽ tóm lấy nó và thưởng thức bữa ăn của mình. Những con cái thường ăn nhiều hơn vào mùa xuân để tăng cường năng lượng trong quá trình chuẩn bị đẻ trứng.
Mối đe dọa của thằn lằn Tây Mỹ
Thằn lằn gai Tây Mỹ không phải đối mặt với nhiều mối đe dọa trong tự nhiên. Tuy nhiên, chúng có một kẻ săn mồi thú vị mà nhiều người không ngờ tới, đó là kiến lửa đỏ. Kiến lửa có nọc độc, vết đốt của chúng có thể giết chết thằn lằn.
Các mối đe dọa từ con người không phải là vấn đề lớn đối với loài này. Các vấn đề về phá hủy môi trường sống chưa tác động nhiều đến chúng trong thời điểm này. Thời tiết khắc nghiệt, chẳng hạn như lũ lụt có thể gây bất lợi cho trứng và con non.
Quá trình sinh sản & Tuổi thọ
Thời gian giao phối của thằn lằn Tây Mỹ là từ tháng 4 – tháng 8 hàng năm. Để thu hút bạn tình, con đực sẽ thực hiện một số hành động tương tự như khi bảo vệ lãnh thổ của chúng. Chúng sẽ lộ cái bụng màu xanh của mình để thu hút sự chú ý của con cái và thực hiện các động tác chống đẩy, lộn đầu trong 4 – 5 giây. Chúng cũng có các tuyến tiết ra pheromone để lôi kéo con cái sinh sản với chúng.
Một con đực sẽ giao phối với nhiều con cái trong suốt mùa sinh sản. Con cái sẽ đẻ từ 3 đến 16 quả trứng vào mùa xuân. Thời gian mang thai kéo dài từ tám đến mười tuần.
Trứng nở vào mùa hè, dài khoảng 1 – 2,5 inch. Chúng sống độc lập với bộ mẹ ngay từ khi chào đời. Con non sẽ phát triển hết cỡ khi chúng được một tuổi.
Các nhà khoa học tin rằng tuổi thọ của loài thằn lằn này từ 2 – 5 năm. Chúng có thể sống lâu hơn nếu được nuôi trong môi trường nuôi nhốt.
Dân số của thằn lằn Tây Mỹ
Hiện nay, rất khó để ước lượng chính xác số lượng quần thể của thằn lằn gai Tây Mỹ. Theo IUCN, ước tính có hơn 1.000.000 cá thể thằn lằn Tây Mỹ sống ngoài tự nhiên. Chúng có dân cư ổn định, phát triển mạnh và không phải đối tượng cần được bảo tồn.
Xem thêm: Thằn lằn Draco Volans – Loài thằn lằn có thể bay như rồng
