Thằn lằn bụng xanh còn được gọi là thằn lằn Tây Mỹ, là một trong những loài bò sát phổ biến nhất ở miền Tây Hoa Kỳ. Chúng thường nắm tắm nắng trên các con đường mòn hoặc các tòa nhà. Những chiếc vảy màu xanh lam lấp lánh là dấu hiệu đặc biệt của loài này. Bài viết này sẽ đề cập đến một số thông tin thú vị về đặc điểm nhận dạng, môi trường sống và chế độ ăn uống của loài thằn lằn này trong tự nhiên, cũng như cách chăm sóc chúng như vật nuôi.
Tên khoa học của thằn lằn bụng xanh
Tên khoa học của loài thằn lằn này là Sceloporus mysidentalis. Tên chi Sceloporus là mộ từ ghép có nguồn gốc từ Hy Lạp. Trong đó, “skelos” nghĩa là chân và “porus” có nghĩa là lỗ. Điều này liên quan đến các lỗ chân lông lớn giúp chúng giải phóng pheromone.
Đặc điểm ngoại hình và hành vi của thằn lằn bụng xanh
Về ngoại hình
Thằn lằn bụng xanh được xác định bằng các vảy màu nâu hoặc xám với các sọc lượn sóng trên lưng. Cạnh và đáy của bụng chúng được bao phủ bởi các lớp vảy màu xanh xám. Tuy nhiên, chỉ có những con đực mới có lớp vảy xanh đặc biệt này. Con cái và con non chỉ có lớp vảy xám xỉn hơn.
Vảy của chúng hường khá nhọn và có gai. Hầu hết các thành viên của phân loài này có chiều dài từ 4,3 inch đến 8,3 inch tính từ đỉnh đầu đến cuối đuôi. Chúng sở hữu những móng vuốt dài và sắc nhọn nên có thể dễ dàng leo lên cây. Mặc dù chúng trông khá giống với thằn lằn Đông Mỹ nhưng do khu vực sống hoàn toàn khác nhau nên bạn có thể dễ dàng phân biệt hai loài này.
Về hành vi
Giống như tất cả các loài bò sát khác, hành vi hàng ngày của thằn lằn bụng xanh là định hướng nhiệt độ của môi trường xung quanh. Vì không thể tự sản sinh đủ nhiệt lượng cơ thể để tồn tại nên chúng cần dành nhiều thời gian để hấp thụ ánh sáng mặt trời. Chúng thường nằm ở những nơi cao để phơi nắng. Việc điều chỉnh nhiệt độ (lượng nhiệt mà chúng hấp thụ) cũng khiến vảy của chúng thay đổi màu sắc từ sáng sang tối.
Thằn lằn bụng xanh có xu hướng ở yên một mình trong phần lớn thời gian của năm. Khi mùa đông đến, chúng trú ẩn và ngủ đông trong các kẽ hở hoặc lỗ hổng. Thời gian chúng ngủ đông phụ thuộc vào nhiệt độ xung quanh của môi trường.
Thằn lằn bụng xanh sống ở đâu?
Loài thằn lằn này được tìm thấy trên khắp vùng cực tây của Hoa Kỳ, bao gồm các bang Utah, Idaho, Nevada, Washington, Oregon và Arizona. Tuy nhiên, khu vực mà chúng tập trung đông nhất là bang California. Chúng cũng được tìm thấy ở các vùng nhỏ phía bắc Mexico. Loài này sống thoải mái trong tất cả các loại môi trường sống, bao gồm đồng cỏ, rừng, đất nông nghiệp và cây bụi. Chúng có xu hướng tránh những sa mạc khắc nghiệt nhất, vì chúng cần một nguồn nước gần đó để tồn tại.
Hiện nay có 6 phân loài thằn lằn bụng xanh được công nhận bao gồm: thằn lằn lưu vực lớn, thằn lằn tây bắc, thằn lằn Sierra, thằn lằn bờ biển, thằn lằn San Joaquin và thằn lằn đảo. Phân loài cuối cùng này chỉ được tìm thấy trên quần đảo Channel ngoài khơi California. Các phân loài khác chủ yếu phân bổ tại những khu vực mà chúng được đặt tên.
Các mối đe dọa của thằn lằn bụng xanh
Chúng là con mồi yêu thích của sói đồng cỏ, rắn, linh miêu, diều hâu, và nhiều loài chim và động vật có vú khác. Nếu bị đe dọa, thằn lằn hoàn toàn có thể tách đuôi ra khỏi cơ thể. Đuôi của chúng sẽ mọc lại sau khoảng 3 – 5 năm tuần nhưng có chiều dài và màu sắc khác với kiểu đuôi cũ. Thằn lằn cũng có phản xạ nhanh đáng kể để trốn tránh những kẻ săn mồi tiềm năng. Nó thường chạy vào bụi rậm hoặc leo lên cây.
Ngoài những kẻ săn mồi tự nhiên, có lẽ mối đe dọa lớn nhất đối với thằn lằn bụng xanh chính là mất môi trường sống. Loài này đã buộc phải thích nghi với sự xâm lấn của con người trong hầu hết phạm vi sống của chúng. Mặc dù vậy, đây vẫn là loài thằn lằn phổ biến trong tự nhiên.
Thằn lằn Tây Mỹ bụng xanh ăn gì?
Thức ăn yêu thích của loài thằn lằn này bao gồm nhện, sâu bướm, bọ cánh cứng, muỗi và châu chấu. Đôi khi, chúng cũng tiêu thụ những con thằn lằn nhỏ khác. Có thể thấy, danh sách thức ăn của chúng rất đa dạng.
Sinh sản và vòng đời
Mùa sinh sản hàng năm của thằn lằn bụng xanh thường diễn ra từ tháng 4 đến tháng 7. Thằn lằn có thể xác định vị trí của nhau trong tự nhiên bằng cách cảm nhận pheromone. Con cái thường có xu hướng chọn những con đực có kích thước dài cùng màu lông sáng. Con đực có khả năng ra lệnh cho các đối thủ khác tránh xa bạn đời của nó bằng cách thực hiện một chuyển động giống như động tác đẩy để khoe phần dưới có màu sắc rực rỡ của mình.
Sau khi giao phối, bụng của con cái sẽ phình ra trông thấy khi trứng đã thụ tinh đầy đủ. Nó sẽ đào một cái lỗ trên mặt đất và đẻ tối đa 3 ổ trứng với khoảng 10 đến 17 quả trứng cùng một lúc. Sau thời gian mang thai kéo dài từ ba đến sáu tuần, trứng sẽ nở hoàn toàn. Những con non lúc đầu khá nhỏ, chỉ dài khoảng một inch. Chúng không nhận được sự giám sát hoặc chăm sóc từ cha mẹ và phải tự bảo vệ mình ngay từ khi chào đời. Những con non trở nên trưởng thành về giới tính khi chúng được 2 tuổi. Trong môi trường tự nhiên, loài thằn lằn này có tuổi thọ từ 5 – 7 năm.
Dân số của thằn lằn Tây Mỹ bụng xanh
Đây được coi là loài ít được quan tâm nhất trong Sách đỏ của IUCN. Số lượng quần thể của thằn lằn bụng xanh dường như ổn định. Tuy nhiên, chưa có một khảo sát ước tính dân số để xác định số lượng loài này hiện đang sống trong tự nhiên.
Xem thêm: Rồng Úc Bearded Dragon là con gì? Chi tiết về rồng Úc A-Z
